Zoeken in de Wisecat+
Met de Wisecat+ zoek je met één zoekopdracht tegelijkertijd zowel in de lokale gegevens als in wat elders in het land beschikbaar is. 'Lokaal' betekent dat wordt gezocht in wat de eigen bibliotheek (basisbibliotheek, netwerk) in Wise aanbiedt.
'Buiten de provincie' of ‘In heel Nederland’ betekent dat de bronnen van de NBC+ (Nationale Bibliotheek Catalogus) worden doorzocht - en daarbij wordt landelijk beschikbaar gestelde content aangeboden. Kort gezegd: de klant zoekt 'lokaal' totdat hij/zij voor 'landelijk' kiest. Er gebruik gemaakt van een koppeling met de NBC+. Deze koppeling werd voorheen de OZP (OpenZoekPlatform) genoemd en gaat in de huidige gewijzigde vorm door het leven als de AZB (Aggregatie- en Zoekomgeving Bibliotheekcollectiemetadata). Zoeken in de bronnen van de NBC+ kent sinds deze overgang enkele kleine verschillen.
Schermindeling
Onderdeel | Uitleg |
---|---|
1 |
Zoekbalk, zie Zoekbalk en verder. |
2 |
Zoekhulpen, zie Zoekhulp gebruiken. |
3 |
Facetten, zie Facetten (Ik wil alleen). |
4 |
Gevonden titels, zie Titeldetails in de zoekresultaten. |
5 |
Sortering, zie Sorteren van resultaten. |
Zoekbalk
De Wisecat+ reageert op wat wordt ingetikt. Eventueel komt er een suggestie voor een term.
Geef een enter of klik op het vergrootglas om het zoeken te starten.
Met het kruisje wordt de zoekbalk leeg gemaakt.
Zoektermen en wildcards
Er kan gezocht worden door één of meer termen in de zoekbalk te typen.
Zoek je met meerdere termen en een spatie ertussen: dan bevatten de resultaten al deze termen.
Bijvoorbeeld:
In de zoekbalk: 'Moby Dick Melville'
Resultaat: alle titelbeschrijvingen met de term 'Moby', de term 'Dick' en de term 'Melville'.
Enkele bijzonderheden:
- Zoeken kan ook met booleaanse operatoren AND, OR en NOT.
- Plaats een woordgroep tussen dubbele aanhalingstekens om te zoeken op die exacte woordgroep.
- Er wordt geen rekening gehouden met de meeste leestekens zoals het vraagteken, de komma, de punt, het uitroepteken, de dubbelepunt, de puntkomma. Dezelfde resultaten verschijnen, mét of zonder leesteken erbij.
- * (asterisk). Dit is standaard een jokerteken of wildcard bij het zoeken in de catalogus van de webportal. Gebruik een asterisk dus in de plaats van één of meerdere tekens. Deze wildcard kan worden uitgeschakeld door in /etc/bwise/bxmas/bwise.config de property bxmas.solr.titles.policies.treat_asterisk_as_wildcard op 'false' te zetten.
- ' (apostrof). Kan deel zijn van een zoekterm. Zoek bijvoorbeeld op foto's.
- - (koppelteken). Kan deel zijn van een zoekterm. Zoek bijvoorbeeld op Sint-Hildegard of doe-het-zelf. Als het koppelteken voorafgegaan wordt door een spatie, houdt OCLC Wise er geen rekening mee: zoeken met voedselallergie en -intolerantie geeft hetzelfde resultaat als zoeken met voedselallergie en intolerantie.
Hulp en suggesties tijdens het intypen
De Wisecat+ helpt de gebruiker bij het zoeken.
- Tijdens het intypen komen onder het zoekveld suggesties voor schrijfwijze en aanvullingen te staan.
- Wisecat+ zoekt in meerdere velden tegelijk en accepteert een combinatie van woorden uit titel, auteur, onderwerp en serie.
Zodra een zoekterm in meerdere velden (titel, auteur, onderwerp, reeks/serie) wordt gevonden, wordt de veldnaam getoond bij de suggesties:
Suggesties hoeven niet per se gevolgd te worden. Er kan gerust gezocht worden op de reeds ingetikte term. Is het per ongeluk een (te) fout gespeld woord, dan zal het resultaat 0 zijn. Proberen kan natuurlijk altijd.
Voor de suggesties zijn géén stopwoorden ingesteld. Daarbij wordt maar een aantal suggesties – de eerste tien – getoond, en die worden ook nog eens gegroepeerd. Daarom blijven er altijd minder dan tien over.
'Vind' (… Alles, Titel, Auteur, Onderwerpen, Reeks/Serie)
Weet de gebruiker al wat hij zoekt? Dan kan hij gebruikmaken van 'Vind' (rechts van het invoerveld) waarmee rechtstreeks op alles, titel, auteur, onderwerp of reeks/serie gezocht kan worden:
De volgende 'values' zijn te gebruiken: iets, titel, auteur, bezetting*, onderwerp, reeks_serie (binnen reeks/serie kan ook op volgnummer binnen de reeks worden gezocht). De volgorde van de lijst bepaalt de volgorde in de dropdown.
*) 'Bezetting' is een speciaal facet (instrumentarium) ten behoeve van de bladmuziekcollectie van Musidesk in Overrijssel.
De suggesties passen zich aan aan de gekozen zoekingang. In het voorbeeld hierboven werd nog gezocht in 'alles'; in het voorbeeld hieronder moet alleen worden gezocht in het veld 'auteur' waarbij de getoonde suggesties enkel auteursnamen bevatten:
'Vind in' doorzoekt...
De velden die onder 'Vind in' worden genoemd, verwijzen in geval van Wise vaak naar meerdere velden.
Zoekveld | Uitleg |
---|---|
Titel |
Doorzoekt het titelveld en het zoektitelveld |
Auteur |
Doorzoekt de velden auteur, overige auteurs, auteurssynoniem, corporatie, overige corporatie |
Het veld bz_auteur is opgenomen omdat daarin de lokale rubriek TS010 data terecht moet komen (OBD t.b.v. Musidesk). Hierdoor kan ook op arrangeurs (muziek) worden gezocht. |
|
Onderwerp |
Doorzoekt het veld onderwerp |
Reeks/serie |
Doorzoekt het veld reeks/serie |
Bezettingen |
Doorzoekt het bezettingen veld |
Alles |
Doorzoekt ALLE bovengenoemde velden + daarbij aanschafinfo, tt_info, isxn, pim, siso, ppn . Ook het Noot-veld kan doorzocht worden (Rubriek RF001). Voor bijvoorbeeld Musidesk zitten de titels in dit veld. Verder kun je zoeken op External ID (Rubriek DC001). Dit was nodig voor Musidesk om een correcte redirect te genereren naar hun titels. |
Diakrieten in de Wisecat+
Een term met diakrieten, bijv. 'Östlundh, Håkan' (gethesaureerde hoofdwoordsvorm) wordt normaliter gevonden in de Wisecat+.
De diakrieten worden vertaald naar ASCII-tekens voor ze alvorens ze worden geïndexeerd: dus 'Håkan Östlundh' wordt geindexeerd als 'Hakan Ostlundh'. Tijdens het zoeken gebeurt dit opnieuw: met 'Håkan Östlundh' zoek je onder water op 'Hakan Ostlundh' - en wie 'Hakan Ostlundh' intypt zoekt ook op 'Hakan Ostlundh' (en vindt dus dezelfde titels).
Anders verwoord: in OCLC Wise zijn de meeste karakters als composed UTF8 in de database opgeslagen maar ook een aantal decomposed. De Wisecat+ ondersteunt zowel composed als ook decomposed UTF8.
Zoeken op 'vertaling van'
Bij het zoeken worden zowel vertalingen als de originele titels gevonden.
Zoeken in de catalogus, zoekhulp gebruiken
De Wisecat+ ontsluit een enorme berg aan informatie. Een verdeling in kleinere eenheden maakt de berg overzichtelijker. In de Wisecat+ zijn daarvoor 'Zoekhulpen' in te richten: voorselecties die het zoeken versnellen. De zoekhulpen staan links bovenaan in het scherm.
Er zijn verschillende zoekhulpen mogelijk; denk aan e-books, muziek, luisterboeken, regionale bronnen, bepaalde onderwerpen, etc. Ook de benaming is zelf te definiëren.
Let op: hou het overzichtelijk en beperk de hoeveelheid ingangen in de zoekhulp.
Het advies is om het bij zeven ingangen te laten. Dit maximum is niet bindend, maar we raden af om meer bronnen toe te voegen. Dit kan het systeem te zwaar belasten: bij gebruik van meer dan zeven bronnen kunnen wij niet garanderen dat het systeem snel genoeg blijft werken.
Inrichten Zoekhulp: Zie Zoekhulp.
Zoekhulpen zijn ideaal om bepaalde collectie-onderdelen te benadrukken.
De Wisecat+ doorzoekt alle zoekhulpen tegelijk. Per zoekhulp wordt het aantal treffers getoond.
De actieve (geselecteerde) selectie komt bovenaan te staan, gearceerd.
De gebruiker kan een andere selectie selecteren, in onderstaand voorbeeld is 'Buiten de provincie' aangeklikt:
Levert de actieve selectie geen resultaten op, dan wordt deze wel in de kolom getoond met '0', maar er wordt óók gekeken of een andere selectie wél resultaten oplevert. Deze wordt dan als alternatief getoond geboden om de klant aan te moedigen ook bij de andere resultaten te kijken.
Facetten (Ik wil alleen)
Zoekresultaten zijn met behulp van facetten te filteren. Per facet wordt getoond wat het matchende aantal resultaten is. De gebruiker kan vervolgens gericht binnen een facet een filter aan- en uitzetten om het resultaat uit te proberen. Bij het zoeken in heel Nederland (NBC+) zijn de facetten beschikbaar waar een * bij staat in de kolom NBC+.
Momenteel zijn in OCLC Wise de volgende facetten beschikbaar om in te stellen:
Facet |
NBC+ |
Uitleg |
---|---|---|
Soort materiaal |
* |
Mediumsoort (MDT) |
Publiek |
Jeugd of Volwassen |
|
Inhoud |
Verhalend of Informatief |
|
Genre |
|
|
Taal |
* |
|
Reeks/serie |
||
Auteur/schrijver |
Bij 'auteur' worden de titels getoond van de gezochte auteur zelf, maar ook titels van andere auteurs die op de één of andere manier matchen met de zoekterm (bijv. in de titel of in het onderwerp). Opm.: bij dit facet kan één filter worden aangeklikt. |
|
Zowel primaire auteurs als 'overige auteurs' en 'corporaties' kunnen in het auteursfacet worden getoond (instellen). |
||
Onderwerp |
* |
|
Publicatiejaar |
* |
Facet 'Publicatiejaar' sorteert chronologisch: van recent naar ouder. |
Bron |
|
Beschikbaar in geval van externe bronnen of ebooks. |
Beoordeling |
Door een * (asterisk) in het zoekveld te typen, worden ALLE titelbeschrijvingen opgehaald en alle beschikbare facetten getoond, voorzien van de aantallen van de resultaten per filter. Let op: dit is wel een zware zoekopdracht!
Binnen een facet zijn verschillende filters beschikbaar. Binnen facet 'soort materiaal' zijn dat bijv. boek, geluid, artikel, etc. Per filter wordt het aantal hits getoond: bijv. (5027) (426), etc.
In principe staat binnen een facet het filter met de meeste hits bovenaan, tenzij dit anders is ingesteld in de configuratie van Solr. Bij het ingeven van een nieuwe zoekvraag worden de reeds ingestelde filters gereset.
Na een zoekactie worden de facetten opengeklapt aangeboden, zodat de filters met de bijbehorende aantallen hits in één oogopslag te zien zijn. Bij grote aantallen kan nog op 'Meer' worden geklikt, om meer hits in beeld te krijgen. Met 'Minder' wordt het aantal weer verminderd.
Veranderingen op het scherm wanneer een verfijning wordt aangeklikt:
- De aantallen worden herberekend.
De aantallen hits worden aangepast aan de bijgestelde zoekvraag. - Het aangeklikte filter is oranje gekleurd.
- Is een facet dichtgeklapt om het scherm overzichtelijk te houden, wordt het aantal aangeklikte filters vermeld in een oranje blokje.
- De filters die geen hits meer hebben, zijn grijs (=inactief) gemaakt.
- Erachter staat vermeld (–).
Sorteren van resultaten
De gevonden resultaten kunnen worden gesorteerd op verschillende manieren. Standaard staat de sortering (de eerste in de lijst wordt als standaard-sortering opgevat) op 'relevantie', aflopend. Het knopje erachter is dan grijs (= inactief).
Sorteren in NBC+:
Sorteer op... | Uitleg |
---|---|
Relevantie in Wise |
De Wisecat+ zoekt in één of meerdere velden en berekent een score die aangeeft hoe goed een object/titel matcht met de zoekterm. De exacte berekening van de relevantie is afhankelijk van de aangesproken backend. |
Zie Berekening relevantie in Wise om een idee te krijgen hoe zo'n berekening tot stand komt. |
|
Relevantie in NBC+ |
Ook in de NBC+ kan op relevantie worden gesorteerd. Hoe de berekening is van de score is niet bekend. |
Populariteit |
De populariteit is gebaseerd op de gemiddelde Wise Community-rating, het aantal Wise Community-stemmen en het aantal actuele uitleningen. Bij de bepaling wordt onderstaand algoritme gehanteerd: populariteit = gemiddelde cwise rating * 1000 |
De sortering op populariteit is wat anders dan het facet 'Beoordeling': daarmee kan worden gefilterd op het aantal sterren dat gebruikers aan titels hebben toegekend, zie Facetten (Ik wil alleen). |
|
Publicatiejaar |
Sortering op het veld publicatiejaar. |
Auteur |
Sortering op het veld auteur. Bij zoeken in heel Nederland via de NBC+ zijn de zoekresultaten niet meer te sorteren op auteur. Deze informatie wordt niet doorgegeven door de KB. |
Titel |
Sortering op het veld titel. Lidwoorden aan het begin van de titel worden genegeerd. Daarbinnen oplopend op auteur.
|
Series (reeks) |
Sortering op serienummer, dus alle delen ‘1’ bovenaan ook als de serienaam verschilt. Op deze manier worden zowel de vertalingen als heruitgaven bij elkaar weergegeven. Bij zoeken in heel Nederland via de NBC+ zijn de zoekresultaten niet meer te sorteren op auteur. Deze informatie wordt niet doorgegeven door de KB. |
Paginering
De gevonden resultaten worden per tien getoond:
Onderaan de pagina kan door de resultaten worden gebladerd; bij meer dan zes pagina's komt er ook nog 'vorige' en 'volgende' bij:
Berekening relevantie in Wise
Solr (= het achterliggende systeem) bekijkt alle mogelijke objecten (titels, links etc.) in verhouding tot de zoekvraag. Voor elk object (titel etc.) wordt een score berekend die aangeeft hoe goed een object aan een query voldoet.
De score wordt berekend op basis van deze factoren:
Factor | Uitleg |
---|---|
tf - |
De frequentie waarmee een term voorkomt in een document. Bij een zoekopdracht geldt: hoe hoger de termfrequentie, hoe hoger de documentscore. |
idf - |
Hoe zeldzamer een term is in alle documenten in de index, hoe hoger de bijdrage van die term aan de score. |
coord - |
The more query terms that are found in a document, the higher its score. |
FieldNorm - |
The more words that a field contains, the lower its score. This factor penalizes documents with longer field values. |
Hoe met deze onderdelen in een formule wordt gerekend, is te vinden op:
http://lucene.apache.org/core/3_5_0/...imilarity.html
Onderdeel | Uitleg |
---|---|
Titel | Een match op een veld in de titelbeschrijving telt zwaar mee, maar dit verschilt per titelveld. Velden die 1.0 worden geteld: TX001: 1e zoektitel TX002: Ondertitel TX004: Deeltitel TX010: Uniforme titel TX011: Extra titel TX041: Tractitel / onderdeel titel TX045: Songtitel uit annotatie Dit weld wordt alleen 0.01 geteld: TX082: Vertalng van |
Reeks_serie | 1.0 |
Auteur | 0.9 |
Overige auteur | 0.6 |
Auteur synoniem | 0.5 |
Onderwerp | 0.5 |
tt_info | 0.2 |
ISXN | 0.1 |
PIM | 0.1 |
SISO | 0.1 |
PPN | 0.1 |
Bezettingen | 0.4 |
Aanschafinfo | 0.1 |
Corporatie | 0.4 |
Overige corporatie | 0.3 |
Bezetting auteur (Musidesk) | 0.1 |