Zoeken in de catalogus
Met de catalogus van de Wisecat+ zoek je met één zoekopdracht tegelijkertijd zowel in de lokale gegevens als in wat elders in het land beschikbaar is. 'Lokaal' betekent dat wordt gezocht in wat de eigen bibliotheek (basisbibliotheek, netwerk) in Wise aanbiedt.
'Buiten de provincie' of ‘In heel Nederland’ betekent dat de bronnen van de NBC+ (Nationale Bibliotheek Catalogus) worden doorzocht - en daarbij wordt landelijk beschikbaar gestelde content aangeboden. Kort gezegd: de klant zoekt 'lokaal' totdat hij/zij voor 'landelijk' kiest.
Schermindeling
Onderdeel | Uitleg |
---|---|
1 |
Zoekbalk, zie Zoekbalk en verder. |
2 |
Zoekhulp, zie Zoekhulp gebruiken. |
3 |
Facetten en filters zie Facetten / Filters. |
4 |
Gevonden titels, zie Titeldetails in de zoekresultaten. |
5 |
Sortering, zie Sorteren van resultaten. |
Zoekbalk
De Wisecat+ reageert op wat wordt ingetikt. Eventueel komt er een suggestie voor een term. Druk op <ENTER> of klik op het vergrootglas om het zoeken te starten.
Met het kruisje wordt de zoekbalk leeggemaakt.
Vanaf versie 7.1.0 blijft de zoekterm in de zoelkbalk staan nadat je op ENTER of het vergrootglas hebt gedrukt.
Zoektermen en wildcards
Je kunt zoeken door één of meer termen in de zoekbalk te typen. Zoek je met meerdere termen en een spatie ertussen: dan bevatten de resultaten al deze termen.
Bij zoeken op twee woorden moeten beide woorden matchen. Bij zoeken op drie en meer woorden mag er één woord mismatchen door bijvoorbeeld een spelfout.
Enkele bijzonderheden:
- Zoeken kan ook met booleaanse operatoren AND, OR en NOT.
- Plaats een woordgroep tussen dubbele aanhalingstekens om te zoeken op die exacte woordgroep.
- Er wordt geen rekening gehouden met de meeste leestekens zoals het vraagteken, de komma, de punt, het uitroepteken, de dubbelepunt, de puntkomma. Dezelfde resultaten verschijnen, mét of zonder leesteken erbij.
- Bij het zoeken in de catalogus wordt automatisch ook gezocht op meervoud en/of enkelvoud van de zoektermen.
- * (asterisk). Dit is standaard een jokerteken of wildcard bij het zoeken in de catalogus van de Wisecat+. Gebruik een asterisk dus in de plaats van één of meerdere tekens.
- ' (apostrof). Kan deel zijn van een zoekterm. Zoek bijvoorbeeld op foto's.
- - (koppelteken). Kan deel zijn van een zoekterm. Zoek bijvoorbeeld op Sint-Hildegard of doe-het-zelf. Als het koppelteken voorafgegaan wordt door een spatie, houdt Wise er geen rekening mee: zoeken met voedselallergie en -intolerantie geeft hetzelfde resultaat als zoeken met voedselallergie en intolerantie.
Hulp en suggesties tijdens het intypen
De Wisecat+ helpt de gebruiker bij het zoeken.
- Tijdens het intypen komen onder het zoekveld suggesties voor schrijfwijze en aanvullingen te staan.
- De catalogus zoekt in meerdere velden tegelijk en accepteert een combinatie van woorden uit titel, auteur, onderwerp en serie.
Suggesties hoeven niet per se gevolgd te worden. Er kan gerust gezocht worden op de reeds ingetikte term. Is het per ongeluk een (te) fout gespeld woord, dan zal het resultaat 0 zijn. Proberen kan natuurlijk altijd.
Voor de suggesties zijn géén stopwoorden ingesteld. Daarbij wordt maar een aantal suggesties – de eerste tien – getoond, en die worden ook nog eens gegroepeerd. Daarom blijven er altijd maximaal tien over.
'Zoek in' (… Alles, Titel, Auteur, Onderwerp, Serie)
Weet de gebruiker al wat hij zoekt? Dan kan hij gebruikmaken van het dropdownmenu links van het invoerveld waarmee rechtstreeks op alles, titel, auteur, onderwerp of serie gezocht kan worden:
De volgende 'values' zijn te gebruiken: iets, titel, auteur, bezetting*, onderwerp, reeks_serie (binnen reeks/serie kan ook op volgnummer binnen de reeks worden gezocht). De volgorde van de lijst bepaalt de volgorde in de dropdown. De default is 'Alles'.
*) 'Bezetting' is een zoekingang en facet (instrumentarium) ten behoeve van de bladmuziekcollectie van Musidesk in Overrijssel.
De suggesties passen zich aan aan de gekozen zoekingang. In het voorbeeld hierboven werd nog gezocht in 'alles'; als je kiest om te zoeken in 'auteur', zullen de getoonde suggesties alleen auteursnamen bevatten.
'Zoek in' doorzoekt...
De velden die onder 'Vind in' worden genoemd, verwijzen in geval van Wise vaak naar meerdere velden.
Zoekveld | Uitleg |
---|---|
Titel |
Doorzoekt het titelveld en het zoektitelveld |
Auteur |
Doorzoekt de velden auteur, overige auteurs, auteurssynoniem, corporatie, overige corporatie |
Het veld bz_auteur is opgenomen omdat daarin de lokale rubriek TS010 data terecht moet komen (OBD t.b.v. Musidesk). Hierdoor kan ook op arrangeurs (muziek) worden gezocht. |
|
Onderwerp |
Doorzoekt het veld onderwerp |
Serie |
Doorzoekt het veld reeks/serie |
Bezettingen |
Doorzoekt het bezettingen veld |
Alles |
Doorzoekt ALLE bovengenoemde velden + daarbij aanschafinfo, tt_info, isxn, pim, siso, ppn . Ook het Noot-veld kan doorzocht worden (Rubriek RF001). Voor bijvoorbeeld Musidesk zitten de titels in dit veld. Verder kun je zoeken op External ID (Rubriek DC001). Dit was nodig voor Musidesk om een correcte redirect te genereren naar hun titels. |
Diakrieten in de Wisecat+
Een term met diakrieten, bijv. 'Östlundh, Håkan' (gethesaureerde hoofdwoordsvorm) wordt gewoon gevonden in de Wisecat+.
De diakrieten worden vertaald naar ASCII-tekens voor ze worden geïndexeerd: dus 'Håkan Östlundh' wordt geindexeerd als 'Hakan Ostlundh'. Tijdens het zoeken gebeurt dit opnieuw: met 'Håkan Östlundh' zoek je onder water op 'Hakan Ostlundh' - en wie 'Hakan Ostlundh' intypt zoekt ook op 'Hakan Ostlundh' (en vindt dus dezelfde titels).
Anders verwoord: in OCLC Wise zijn de meeste karakters als composed UTF8 in de database opgeslagen maar ook een aantal decomposed. De Wisecat+ ondersteunt zowel composed als ook decomposed UTF8.
Zoeken op 'vertaling van'
Bij het zoeken worden zowel vertalingen als de originele titels gevonden. Als je bijvoorbeeld zoekt op 'Northanger Abbey', vind je ook de Nederlandse vertaling 'De Abdij van Northanger'.
Zoekhulp gebruiken
De Wisecat+ ontsluit een enorme berg aan informatie. Een verdeling in kleinere eenheden maakt de berg overzichtelijker. In de Wisecat+ zijn daarvoor 'Zoekhulpen' in te richten: voorselecties die het zoeken versnellen. De zoekhulpen staan links bovenaan in het scherm. Er zijn verschillende zoekhulpen mogelijk; denk aan e-books, muziek, luisterboeken, regionale bronnen, bepaalde onderwerpen, etc. Ook de benaming kan worden aangepast. Neem voor aanpassingen in de configuratie contact op met OCLC.
Elke selectie in de zoekhulp leidt tot een request naar de webserver bij elke zoekvraag die een gebruiker doet. Het aantal selecties in de zoekhulp is daarom beperkt tot zeven. Dit maximum is niet bindend, maar het is af te raden om meer bronnen toe te voegen. Dit kan het systeem te zwaar belasten: bij gebruik van meer dan zeven bronnen kan niet worden gegarandeerd dat het systeem snel genoeg blijft werken. Maar denk ook aan de eindgebruiker: houd de Zoekhulp overzichtelijk.
De Wisecat+ doorzoekt alle zoekhulpen tegelijk. Per zoekhulp wordt het aantal treffers getoond. De actieve (geselecteerde) selectie komt bovenaan te staan, gearceerd. De gebruiker kan vervolgens zelf een andere zoekhulp selecteren.
Levert de actieve selectie geen resultaten op, dan wordt deze wel in de kolom getoond met '0', maar er wordt óók gekeken of een andere selectie wél resultaten oplevert. Deze wordt dan als alternatief getoond geboden om de klant aan te moedigen ook bij de andere resultaten te kijken:
NBC+ bronnen in de Zoekhulp
De Wisecat+ ondersteunt de apikeyfilters van de NBC+. Door de apikeyfilter als preset te noemen in de configuratie van de zoekhulp zal deze doorgegeven worden aan de NBC+ api als apikeyfilter, mits het een unieke preset is die niet al bestaat in de Zoekhulpen.
Neem contact op met OCLC om de zoekhulp aan te passen.
'Zoek verder in'...
Je kunt instellen dat er onder de zoekhulp een extra 'bron' beschikbaar is, die naar een externe bron of catalogus verwijst. Voor meer informatie over hoe je dit instelt, zie Externe bronnen.
Facetten / Filters
Je kunt zoekresultaten filteren. Je hebt hiervoor facetten en filters. Een facet is eigenlijk het 'hoofdfilter', met daaronder 'subfilters'. Per facet wordt getoond wat het matchende aantal resultaten is. De gebruiker kan vervolgens gericht binnen een facet een filter aan- en uitzetten om het resultaat uit te proberen. Bij het zoeken in heel Nederland (NBC+) zijn alleen de facetten beschikbaar waar een * bij staat in de kolom NBC+ hieronder.
Momenteel zijn in de Wisecat+ de volgende facetten beschikbaar om in te stellen:
Facet |
NBC+ |
Uitleg |
---|---|---|
Materiaal |
* |
Mediumtype (MDT) |
Doelgroep |
Jeugd of Volwassen |
|
Leeftijd | Vanaf versie 8.0.0 kun je met dit facet filteren op specifieke leeftijdscategorie. | |
Inhoud |
Verhalend of Informatief |
|
Genre |
|
|
Taal |
* |
|
Serie |
||
Auteur |
* |
Bij 'auteur' worden de titels getoond van de gezochte auteur zelf, maar ook titels van andere auteurs die op de één of andere manier matchen met de zoekterm (bijv. in de titel of in het onderwerp). Opm.: bij dit facet kan één filter worden aangeklikt. |
Zowel primaire auteurs als 'overige auteurs' en 'corporaties' kunnen in het auteursfacet worden getoond (instellen). |
||
Onderwerp |
* |
|
Publicatiejaar |
* |
Facet 'Publicatiejaar' sorteert chronologisch: van recent naar ouder. |
Bron |
|
Beschikbaar in geval van externe bronnen of ebooks. |
Door een * (asterisk) in het zoekveld te typen, worden ALLE titelbeschrijvingen opgehaald en alle beschikbare facetten getoond, voorzien van de aantallen van de resultaten per filter. Let op: dit is wel een zware zoekopdracht!
Binnen een facet zijn verschillende filters beschikbaar. Binnen facet 'soort materiaal' zijn dat bijvoorbeeld boek, geluid, artikel, etc. Per filter wordt het aantal hits getoond: bijv. (5027) (426), etc. In principe staat binnen een facet het filter met de meeste hits bovenaan Bij het ingeven van een nieuwe zoekvraag worden de reeds ingestelde filters gereset. Bij grote aantallen zoekresultaten kan nog op 'Meer' worden geklikt, om meer hits in beeld te krijgen. Met 'Minder' wordt het aantal weer verminderd.
Veranderingen op het scherm wanneer een verfijning wordt aangeklikt:
- De aantallen worden herberekend.
De aantallen hits worden aangepast aan de bijgestelde zoekvraag. - Het aangeklikte filter is ingekleurd.
- Is een facet dichtgeklapt om het scherm overzichtelijk te houden, dan zie je in de header hoeveel filters je aangeklikt hebt.
- De filters die geen hits meer hebben, zijn grijs (=inactief) gemaakt en er staat een streepje (–) achter.
Titeldetails in de zoekresultaten
De gevonden titels worden verkort weergegeven in de pagina met zoekresultaten. Je ziet verschillende informatie en opties in de zoekresultaten en opties voor Wise titels en NBC+ titels.
Wise titels
Voor een Wise-titel zie je volgende informatie: auteur, titel, korte preview van de inhoud, materiaalsoort, genre-iconen, en taal. Verder zie je een knop met de beschikbaarheid van de titel.
Vanaf deze pagina kunnen titels:
- worden gereserveerd (zie Reserveren);
- op een verlanglijst worden gezet (zie Verlanglijst);
- op een Wise Community lijst worden gezet (zie Eigen titellijst maken);
Voor deze functionaliteiten moet eerst worden ingelogd. Aanklikken van één van de resultaten opent de titeldetailpagina, waar nog veel meer informatie over de titel staat, en extra mogelijkheden beschikbaar zijn.
NBC+ titels
Voor NBC+ titels zie je de volgende informatie: auteur, titel, korte preview van de inhoud, materiaalsoort, publicatiejaar, en taal. Er is geen knop met beschikbaarheid, en ook geen opties zoals reserveren.
Beschikbaarheid in zoekresultaten
Op de zoekresultatenpagina wordt meteen de beschikbaarheid per titel getoond:
- Aanwezig
Als één of meerdere exemplaren in Ring 1 beschikbaar zijn om uit te lenen, worden die als 'Aanwezig' getoond. - Naslag
Als er helemaal geen exemplaren beschikbaar zijn om uit te lenen, maar wel beschikbaar zijn om in te zien, dan heet de button 'Naslag' en staan er alleen die exemplaren die niet uitgeleend maar wel bekeken mogen worden. - Uitgeleend
Als er geen beschikbare exemplaren zijn, geen naslag exemplaren maar wel uitgeleende exemplaren, dan heet de button 'Uitgeleend'. Deze button is grijs, er kan niet op geklikt worden. Als je de titeldetailpagina opent, worden dus ook hier geen exemplaren getoond. - Niet aanwezig
Als er geen beschikbare exemplaren zijn, geen naslag exemplaren en geen uitgeleende exemplaren, dan heet de button 'Niet aanwezig'. Deze button is grijs, er kan niet op geklikt worden. Als je de titeldetailpagina opent, worden dus ook hier geen exemplaren getoond. - [een van bovengenoemde statussen], elders aanwezig
Als er geen exemplaar beschikbaar is in Ring 1 om uit te lenen, maar wel in Ring 2 or Ring 3, dan zie je de toevoeging 'elders aanwezig' in de beschikbaarheidsbutton.
Voor meer informatie zie Vestigingsgroepen (CG groepen) t.b.v. de catalogus.
Sorteren van resultaten
De gevonden resultaten kunnen worden gesorteerd op verschillende manieren. Standaard staat de sortering (de eerste in de lijst wordt als standaard-sortering opgevat) op 'Beste resultaat', aflopend. Het knopje erachter is dan grijs (= inactief).
Sorteer op... | Uitleg |
---|---|
Beste resultaat in Wise |
De Wisecat+ zoekt in één of meerdere velden en berekent een score die aangeeft hoe goed een object/titel matcht met de zoekterm. De exacte berekening van de relevantie is afhankelijk van de aangesproken backend. |
Zie Berekening relevantie in Wise om een idee te krijgen hoe zo'n berekening tot stand komt. |
|
Beste resultaat in NBC+ |
Ook in de NBC+ kan op relevantie worden gesorteerd. Dit werkt via boosting (zie hieronder bij Boosting). |
Populariteit |
De populariteit is gebaseerd op de gemiddelde Wise Community-rating, het aantal Wise Community-stemmen en het aantal actuele uitleningen. Bij de bepaling wordt onderstaand algoritme gehanteerd: populariteit = gemiddelde cwise rating * 1000
|
Publicatiejaar |
Sortering op het veld publicatiejaar. |
Auteur |
Sortering op het veld auteur. Bij zoeken in heel Nederland via de NBC+ zijn de zoekresultaten niet meer te sorteren op auteur. Deze informatie wordt niet doorgegeven door de KB. |
Titel |
Sortering op het veld titel. Lidwoorden aan het begin van de titel worden genegeerd. Daarbinnen oplopend op auteur. |
Series (reeks) |
Sortering op serienummer, dus alle delen ‘1’ bovenaan ook als de serienaam verschilt. Op deze manier worden zowel de vertalingen als heruitgaven bij elkaar weergegeven. Bij zoeken in heel Nederland via de NBC+ zijn de zoekresultaten niet meer te sorteren op serie. Deze informatie wordt niet doorgegeven door de KB. |
Boosting
De relevantie via de NBC+ AZB-koppeling kun je zelf 'inrichting' via je account bij de Koninklijke Bibliotheek. Je kunt de ranking of volgorde van zoekresultaten verfijnen door het instellen van 'boostingwaarden' op specifieke velden. Mogelijke waarden waar op geboost kan worden zijn bijvoorbeeld:
- holding
- publicationYear, publicationYearFirstPublished
- contentType
Meer informatie hierover vind je in de AZB-documentatie op de website van de KB.
Zoekrelevantie
Vanaf versie 7.1.0 kun je de zoekrelevantie van zoekresultaten beïnvloeden via configuratie in de Manager. Voor meer informatie hierover, zie Zoekrelevantie.
Paginering
De gevonden resultaten worden per tien getoond. Onderaan de pagina kan door de resultaten worden gebladerd.
Berekening relevantie in Wise
Solr (= het achterliggende systeem) bekijkt alle mogelijke objecten (titels, links etc.) in verhouding tot de zoekvraag. Voor elk object (titel etc.) wordt een score berekend die aangeeft hoe goed een object aan een query voldoet.
De score wordt berekend op basis van deze factoren:
Factor | Uitleg |
---|---|
tf - |
De frequentie waarmee een term voorkomt in een document. Bij een zoekopdracht geldt: hoe hoger de termfrequentie, hoe hoger de documentscore. |
idf - |
Hoe zeldzamer een term is in alle documenten in de index, hoe hoger de bijdrage van die term aan de score. |
coord - |
Hoe meer query termen er gevonden worden, hoe hoger de score.score. |
FieldNorm - |
Hoe meer woorden een veld bevat, hoe lager de score. Deze factor 'straft' documenten met langere veldwaarden. |
Hoe met deze onderdelen in een formule wordt gerekend, is te vinden op:
http://lucene.apache.org/core/3_5_0/...imilarity.html
Onderdeel | Uitleg |
---|---|
Titel | Een match op een veld in de titelbeschrijving telt zwaar mee, maar dit verschilt per titelveld. Velden die 1.0 worden geteld: TX001: 1e zoektitel TX002: Ondertitel TX004: Deeltitel TX010: Uniforme titel TX011: Extra titel TX041: Tractitel / onderdeel titel TX045: Songtitel uit annotatie Dit veld wordt alleen 0.01 geteld: TX082: Vertaling van |
Reeks_serie | 1.0 |
Auteur | 0.9 |
Overige auteur | 0.6 |
Auteur synoniem | 0.5 |
Onderwerp | 0.5 |
tt_info | 0.2 |
ISXN | 0.1 |
PIM | 0.1 |
SISO | 0.1 |
PPN | 0.1 |
Bezettingen | 0.4 |
Aanschafinfo | 0.1 |
Corporatie | 0.4 |
Overige corporatie | 0.3 |
Bezetting auteur (Musidesk) | 0.1 |