Inleiding
Algemeen
IBL-V staat voor Interbibliothecair Leenverkeer Voorziening. Via deze voorziening kunnen klanten boeken aanvragen die niet beschikbaar zijn in het eigen bibliotheeknetwerk. Via IBL-V worden alleen aanvragen tussen openbare bibliotheken verwerkt. Voor UKB-aanvragen ontwikkelt de KB een andere werkwijze.
Hieronder staat een algemene introductie over IBL-V; voor uitgebreide informatie over de werking in de Wisecat+ en Client, zie Werking. Voor het instellen van IBL-V in een bibliotheek, zie Instellingen.
Infrastructuur
Terminologie IBL
De termen reserveren en aanvragen worden naast elkaar gebruikt. Reserveren geldt meestal binnen eigen vestiging of instantie, aanvragen geldt buiten eigen instantie of systeem. Om binnen de Wise-setting helder te houden wat we bedoelen, worden de termen hieronder expliciet gedefinieerd.
In OCLC Wise (in de Client en de Manager):
- Reservering: een reservering binnen de eigen instantie. Een B-reservering geldt binnen de eigen vestigingen, een N-reservering binnen het netwerk waar de eigen vestiging in meedoet en een R-reservering geldt voor een reservering binnen de regio.
- Intern IBL: een aanvraag bij alle (andere) vestigingen en instanties in het eigen systeem; wordt ook wel 'systeemreservering' genoemd.
- Extern IBL: een aanvraag in een ander (bibliotheek)systeem. Het domein van IBL-V.
In de Wisecat+:
- Reserveren: een aanvraag plaatsen binnen het eigen systeem;
- Aanvragen: een aanvraag plaatsen buiten het eigen systeem.
Tussen Reserveren en Aanvragen bestaat een fundamenteel verschil. Een reservering is dwingend binnen een Wise-systeem; een reservering zal binnen het netwerk waarin die reservering is opgenomen altijd onderschept worden, bijvoorbeeld bij inname na uitlening. Wise blijft reserveringen melden zolang de reservering openstaat. Voor een aanvraag geldt dit niet; deze is veel meer vrijblijvend. Een aanvraag wordt alleen gesignaleerd via de kastlijst, en bij inname van de kastlijst kan het verzoek eenvoudig geweigerd worden. Daarnaast vervalt een aanvraag automatisch na 42 dagen.
Binnen de context van IBL-V is het verhelderend om altijd vanuit de leverende bibliotheek danwel de aanvragende bibliotheek te denken. De leverende bibliotheek is de bibliotheek die een aangevraagd exemplaar uit de kast haalt en opstuurt naar de aanvragende bibliotheek. De aanvragende bibliotheek is de bibliotheek waar de lener het exemplaar aanvraagt, ophaalt en retourneert. Tussen aanvragende en leverende bibliotheek zit de IBL-Engine van de KB, die het hele aanvragen-proces coördineert. De werkprocessen van aanvragende en leverende bibliotheek kunnen volledig afzonderlijk bezien worden.
Wanneer een leverende bibliotheek een IBL-V-verzoek ontvangt dan wordt dit verzoek omgezet naar een exemplaarreservering. Er wordt in Wise slechts één exemplaarreservering per systeem (Wise-installatie) gemaakt. Dat betekent dat er dus maar één vestiging binnen dat systeem kan leveren, namelijk de vestiging waar dat exemplaar aanwezig is. Wise zoekt zelf het eerste het beste exemplaar van de gevraagde titel dat binnen staat (of beter: dat status B heeft). Als er meerdere systemen zijn die kunnen leveren dan worden er bij al die systemen reserveringen aangemaakt. In het geval van Wise zijn dat dus steeds exemplaarreserveringen.
IBL-V van de KB onderscheidt daarnaast voor aanvragen twee soorten:
- Provinciaal: een aanvraag buiten het vragende systeem, maar binnen de eigen provincie;
- Nationaal: een aanvraag buiten het vragende systeem en buiten de eigen provincie.
NB: Provinciale aanvragen worden bemiddeld via de IBL-V, maar worden logistiek afgehandeld binnen de eigen provincie. Er vindt géén landelijk transport plaats.
Afspraken
Afspraken rond de uitleentermijn worden door de deelnemende bibliotheken gemaakt.
Er worden vaste kosten berekend aan de deelnemende bibliotheken. Hoe deze kosten vervolgens doorberekend worden aan de klanten is aan de organisaties zelf.